Z antropologią w Mordach

Stowarzyszenie Pracownia Etnograficzna im. Witolda Dynowskiego w ramach projektu „Edukuj z antropologią na Mazowszu” i we współpracy z Miejsko-Gminną Biblioteką Publiczną im. Ireny Ostaszyk w Mordach przeprowadziła warsztaty z cyklu „Przygoda w bibliotece”. W pierwszej części spotkań uczestnicy dowiedzieli się czym jest etnografia i etnologia oraz zgłębili znaczenie pojęcia „kultura”. Druga część poświęcona była głównemu tematowi spotkania.

Pierwszy warsztat nosił tytuł „Afryka – jeden kontynent, wiele kultur”. Etnolog Justyna Orlikowska z gawędziarską pasją opowiadała o różnorodności tego kontynentu, który zachwyca dziewiczą przyrodą i egzotyką, ale również postrzegany jest przez krzywdzące go stereotypy. – Dzieci rozwikłały wiele zagadek dotyczących Czarnego Lądu, poznały legendę opowiadaną przez ich afrykańskich rówieśników oraz poznały ich gry i zabawy. Na koniec własnoręcznie wykonały plansze do gry w kości. Dzieci chętnie rozegrały też kilka rund i obiecały nauczyć zabawy swoich przyjaciół w szkole – informuje Marlena Soszyńska, starszy bibliotekarz w M-GBP w Mordach. Kolejne warsztaty dotyczyły zabaw i zabawek ludowych. Mali czytelnicy dowiedzieli się w co i czym dawniej bawili się ich rówieśnicy mieszkający na wsi, a także sami wzięli udział w dawnych zabawach i grach. Całość zwieńczyło zrobienie własnej zabawki – papierowego konika na biegunach.  

Ostatnie spotkanie z etnologiem dla dzieci pod nazwą „Święta Bożego Narodzenia – poznajemy dawne tradycje” wprowadziło wszystkich uczestników w świąteczną atmosferę. – Choinka, 12 potraw na stole, św. Mikołaj, sianko pod obrusem, łamanie się opłatkiem – to tylko niektóre z tradycji związanych nierozerwalnie z Bożym Narodzeniem. Nie o wszystkich dziś pamiętamy. Zapomniane tradycje, choć związane z jednymi z najważniejszych dla chrześcijan wydarzeniami, nie zawsze mają chrześcijańskie korzenie. Wiele z nich stanowi bowiem barwną mieszankę wierzeń ludowych, przesądów i zabobonów oraz teologii – informuje Olga Płóciennik, etnolog prowadząca warsztaty. Na zajęciach dzieci poznały dawne świąteczne zwyczaje oraz wykonały ozdobę choinkową z opłatka, która kiedyś była wieszana na choince w każdym domu.

W ramach zadania odbyły się także warsztaty dla seniorów. – Podczas pierwszego z nich, pod hasłem „Etnodesign na poważnie i wesoło”, zastanawiano się nad definicją etnodesignu. Dlaczego warto sięgać do korzeń i tradycji? Jakie znaczenie ma przetwarzanie i rękodzieło, w jaki sposób projektanci inspirują się starymi rzeczami i interpretują je na nowo? Seniorzy poznali prace młodych twórców, a na koniec wykonali własne pamiątki z wykorzystaniem materiałów dostępnych na co dzień – informuje Łukasz A. Wawryniuk, dyrektor M-GBP w Mordach. Drugie spotkanie dotyczyło regionów etnograficznych Polski. – Uczestnicy dowiedzieli się, że podstawą do wyznaczenia regionu etnograficznego jest występowanie wśród mieszkańców określonego terenu zespołu cech odróżniających ich od mieszkańców terenów sąsiednich, na przykład odmiennej gwary, ubioru, budownictwa, specyficznych form zdobniczych. Granice mogą też wyznaczać dominujące zajęcia ludności i świadomość tradycji pochodzenia – wyjaśnia etnolog Justyna Orlikowska, prowadząca warsztaty.

Stowarzyszenie „Pracownia Etnograficzna” skupia w swoim składzie etnologów i etnolożki, którym się chce. Chcą przybliżać ludziom polską kulturę ludową oraz wybrane kultury świata. Ich celem jest budowanie postaw otwartości i wrażliwości na różnorodność kulturową oraz postaw rozumienia i poszanowania dla różnorodności kulturowej, przy jednoczesnym rozwijaniu refleksji nad własną tożsamością i kulturą swojego pochodzenia. Projekt „Edukuj z antropologią na Mazowszu” dofinansowano ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach Programu Kultura Dostępna.

O spotkaniach z etnologami czytaj także na: podlasie24.pl.

Czytaj dalej